6.SINIF 1.DÖNEM 1.SINAV AÇIK UÇLU SORU ÖRNEKLERİ
BT.6.1.1.1. Bilişim teknolojilerinin günlük yaşamdaki önemini değerlendirir.
________________________________________
Soru-1: Bilişim Teknolojilerinin Eğitim alanında kullanımına 3 örnek veriniz.
Cevap:
Akıllı Tahta, EBA, E-Okul
________________________________________
Soru-2: Yapay Zeka teknolojisini açıklayarak 2 örnek veriniz.
Cevap:
Kendi kendine düşünebilen, öğrenebilen ve kendini geliştirebilen sistemlere yapay zeka denir.
Örnekler ChatGPT, Siri
________________________________________
Soru-3: Akıllı Ev Teknolojilerini 3 örnek veriniz.
Cevap:
Ev güvenlik kameraları, Akıllı aydınlatma, Akıllı Isı ve Enerji Çözümleri
BT.6.1.1.3. Bilişim teknolojilerinin beden ve ruh sağlığına etkilerini yorumlar.
________________________________________
Soru-1:
“Günümüzde eskiden olmayan bağımlılık türlerini görmek mümkün. Uzmanlar, teknoloji ve internet bağımlılığını bir hastalık olarak kabul ediyor ve buna bağlı olarak hastanelerde bu konularda çalışacak ilgili bölümler açılıyor.”
Yukarıdaki bilgilerden hareketle teknoloji ve internet kullanımının sebep olabileceği 3 bağımlılığı yazarak açıklayınız.
Cevap:
Ego Sörfü: Sürekli olarak kendi ismini internette aratarak hakkında yazılanları öğrenmek.
Google Takibi: Sürekli olarak etrafındaki insanları internette aratmak.
Siberkondri: Hastalığını anlamak için doktora başvurmak yerine internetten araştırarak çözmeye çalışmak.
________________________________________
Soru-2: Siberkondri nedir? Örnek olay anlatarak açıklayınız.
Cevap:
Hastalığını anlamak için doktora başvurmak yerine internetten araştırarak çözmeye çalışmak.
________________________________________
Soru-3:
“Dinlenme saatleri esnasında bile akıllı telefonuyla, tabletiyle, bilgisayarıyla uğraşan kullanıcılar bu hastalığa yakalanmış demektir. Sağlık açısından da büyük sorunları beraberinde getirmekte, sindirim sorunları, kronik yorgunluk ve büyük ağrılara neden olmaktadır.“
Yukarıda bahsedilen teknoloji ve internet kullanımının sebep olabileceği bağımlılık ne olarak ifade edilir?
Cevap:
Elektronik Uykusuzluk
________________________________________
Soru-4:
Metin-1: “İnsanların bilgi ve iletişim teknolojileri cihazlarını uzun süre ve yoğun bir şekilde kullanmasının oldukça önemli sonuçlara neden olur. Özellikle de interneti kullanan insanların bir süre sonra sosyal hayattan koparak asosyal kişilik göstermeye başladığını ve dış dünyaya karşı duyarsızlaştığını görmekteyiz.”
Metin-2: “Bilişim Teknolojileri ve Yazılım Dersi öğrencilerin Dijital vatandaş olarak teknolojik kavramları, sistemleri ve işlemleri iyi anlayan bireyler olmalarını, Bilişim teknolojilerini etkili, doğru ve amacına uygun kullanmalarını amaçlamaktadır”
Yukarıdaki metinlerden hareketle Bilişim Teknolojileri ve Yazılım dersinin sizlere sağladığı veya sağlayacağı faydaları açıklayınız.
Cevap:
Öğrenci tarafından oluşturulacak. Özgün cevaplar bekleniyor.
BT.6.1.1.4. Bilişim teknolojilerinin sosyal ve kültürel hayata katkılarını ve risklerini örnekler üzerinden tartışır
________________________________________
Soru-1: Bilgi ve iletişim teknolojileri kullanmanın faydalarına 5 örnek veriniz.
Cevap:
* Bilgiye hızlı ve kolay bir şekilde ulaşmayı sağlar.
* Maliyeti azaltır ve verimliliği arttırır.
* Zaman tasarrufu sağlar.
* Kâğıt tüketimini azaltarak doğanın korunmasına katkıda bulunur.
* Anlık iletişimi kolaylaştırır.
* İletişim ve hızlı haberleşmeyi sağlar.
* Bilginin kolay ve güvenli bir şekilde saklanmasını sağlar.
* Veri girişini kolaylaştırır.
* Hayatı kolaylaştırır.
________________________________________
Soru-2: Dünya genelinde internetin kesileceğini ve tekrar bağlantı kurulamayacağını düşünürseniz bu durumun sizin yaşantınızda ne tür sorunlara yol açabileceğini açıklayınız.
Cevap:
Öğrenci tarafından oluşturulacak. Özgün cevaplar bekleniyor.
BT.6.1.2.1. İşletim sistemi kavramını açıklar.
________________________________________
Soru-1: İşletim Sistemi Nedir? Açıklayınız.
Cevap:
İşletim sistemini, bir bilgisayar sisteminde kullanıcı ile iletişim kurarak, donanım ve yazılım nitelikli kaynakların kullanıcılar arasında adil bir biçimde paylaştırılmasını ve donanım ile yazılım birimlerinin etkin bir biçimde kullanılmalarını sağlayan sistem programları topluluğuna denir.
________________________________________
Soru-2: Masaüstü işletim sistemlerini yazarak ücretli ve ücretsiz olarak gruplandırınız.
Cevap:
Windows – Ücretli
MacOS – Ücretli
Linux – Ücretsiz
Pardus – Ücretsiz
________________________________________
Soru-3:
“Fahri Kasapoğlu Ortaokulu öğrencileri eğitim alanında kullanılacak bir bilgisayar oyunu tasarlamak istemektedir.” Yaptıkları oyunun daha fazla kullanıcı tarafından kullanılmasını isteyen öğrenciler hangi işletim sistemine göre oyunu yapmalıdır? Neden?
Cevap:
Windows İşletim Sistemine göre yapmalıdır. Çünkü Windows işletim sistemi daha fazla kullanıcı tarafından kullanılmaktadır.
________________________________________
Soru-4:
“Fahri Kasapoğlu Ortaokulu öğrencileri derste öğrendiği bilgilerle mobil uygulama tasarlamak istemektedir.”
Yaptıkları oyunun daha fazla kullanıcı tarafından kullanılmasını isteyen öğrenciler hangi işletim sistemine göre oyunu yapmalıdır? Neden?
Cevap:
Android İşletim Sistemine göre yapmalıdır. Çünkü Android işletim sistemi daha fazla kullanıcı tarafından kullanılmaktadır.
________________________________________
Soru-5:
Pardus işletim sistemi hakkında aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
* Hangi firma tarafından üretilmiştir?
* Pardus ne anlama gelmektedir?
* Ücretli bir yazılım mıdır?
Cevap:
Tübitak tarafından üretilmiştir. Anadolu panteri anlamına gelmektedir. Ücretsizdir.
________________________________________
Soru-6: Özgür internetten yeni bir bilgisayar almış fakat bilgisayar eve geldiğinde içinde işletim sistemi olmadığından hiçbir uygulama yükleyemediğini ve bilgisayarın görsel ara yüzüne ulaşamadığını görmüştür. İşletim sistemi için ücret ödemek istemeyen özgür hangi işletim sistemini bilgisayarına kurmalıdır?
Cevap:
Pardus işletim sistemini kullanabilir. Ücretsizdir.
BT.6.1.2.2. İşletim sistemlerinin bileşenlerinin görevlerini kavrar.
________________________________________
Soru-1: İşletim sisteminin görevleri nelerdir? 3 madde ile açıklayınız.
Cevap:
Bellek Yönetimi
Dosya ve Klasör Yönetimi
Uygulama Yönetimi
Bilgisayar Güvenliği
________________________________________
Soru-2: Uzun süredir aynı bilgisayarı kullanan Ela bilgisayarının artık yavaşladığını ve eskisi gibi hızlı çalışmadığını fark etmiştir. Donanımsal olarak sorun olmadığına emin olduğuna göre bilgisayarını tekrar eski hızına getirmek için neler yapabilir?
Cevap:
Format atarak yeniden işletim sistemi yükleyebilir.
BT.6.1.3.1. Dosya uzantılarına göre dosyaların temel özelliklerini açıklar.
________________________________________
Soru-1:
Yukarıdaki resmi inceleyerek dosya ve klasörleri ayırarak ilgili alanlara yazınız.
Cevap:
Klasörler : Ela , 2023-2024 , Bilişim
Dosyalar : Sivas.mp3 , Yarışma.mp4 , Robotlar.pdf , Siroline.pptx , Final.png
________________________________________
Soru-2: Dosya ve klasörleri isimlendirirken bazı karakterleri kullanamayız. Kullanamayacağımız karakterlerden 3 tanesini yazınız.
Cevap:
< > ? ” * : / \ |
________________________________________
Soru-3: Ela öğretmenin verdiği ödevi bilgisayarında bulunan kelime işlemci programı ile hazırlamış ve dosyasını kaydetmiştir. Okulda dosyayı açabilmek için Bulut Depolama hesabına atmıştır. Okulda hesabını açarak dosyayı indiren Ela yaptığı projenin o bilgisayarda açılmadığını fark etmiştir. Ela’nın problemi ne olabilir? Problemi nasıl çözebilir?
Cevap:
Ödevi hazırlarken kullandığı kelime işlemci programı okuldaki bilgisayarda olmadığından bu uzantılı dosyalar açılmamaktadır. Okuldaki bilgisayara kelime işlemci programı yükleyerek sorunu çözebilir.
BT.6.1.3.3. Elektronik ortamdaki verilerin sınıflanması ve saklanması için doğru yaklaşımları uygular.
________________________________________
Soru-1: Her yeni çıkan teknoloji yeni faydalar sağlaması yanında yeni tehditlerde ortaya çıkarabilmektedir. Bu kapsamda hayatımıza giren bulut teknolojilerin olumlu ve olumsuz yönlerine 2 örnek veriniz.
Cevap:
Olumlu Yönleri: Dosyalarımıza her yerden ulaşabiliriz.,
Dosyalar Bulutta depolanacağı için hafızada yer kaplamaz.
Olumsuz Yönleri: Özel bilgi ve belgelerimiz başkalarının eline geçebilir.
Servis sağlayıcının hizmeti durdurması sebebiyle tüm dosyalarımız silinebilir.
________________________________________
Soru-2: Bulut depolama hizmeti veren servis sağlayıcılardan 3 tanesini aşağıya yazınız.
Cevap:
Google Drive
One Drive
İcloud
Yandex Disk
Dropbox
________________________________________
Soru-3: Bulut depolama hizmeti kullanan kişilere olası güvenlik sorunlarının önüne geçebilmeleri için hangi önerilerde bulunabiliriz.
Cevap:
Çok özel bilgi ve belgeleri bu alanda saklamamalarını söyleyebiliriz.
Servis sağlayıcısının kapanması veya sorun yaşaması durumunda dosyaları silinmesin diye farklı bulut hesaplarda yedekler oluşturmalarını önerebiliriz.
Dosya paylaşırken dikkatli olmalarını önerebiliriz.
BT.6.2.1.1. İnternet etiğinin önemini ifade eder.
________________________________________
Soru-1: Doğru internet kullanımına yönelik uymamız gereken kurallardan 5 tanesini yazınız?
Cevap:
İnternet’i insanlara zarar vermek için kullanmamalıyız.
Başkalarının İnternet’te yaptığı çalışmalara engel olmamalıyız.
Başkalarının gizli ve kişisel dosyalarına İnternet yoluyla ulaşmamalıyız.
Bilgilerin doğruluğunu tam olarak emin olmadan bilgileri savunmamalıyız.
Ücretini ödemediğimiz yazılımları kopyalayıp kendi malımız gibi kullanmamalıyız.
Başkalarının elektronik iletişim kaynaklarını izinsiz kullanmamalıyız.
Elektronik iletişim ortamını başkalarının haklarına saygı göstererek kullanmalıyız.
İletişim sürecinde kullandığımız dilin doğuracağı sonuçları önceden düşünmeliyiz.
________________________________________
Örnek Metin eklenecek
Soru-2: Yukarıdaki metinde etik olmayan davranışlardan 3 tanesini belirtiniz?
Cevap:
BT.6.2.1.2. Etik ilkelerin ihlali sonucunda karşılaşılabilecek durumlara örnekler verir.
________________________________________
Soru-1:
Yukarıdaki kelimelerden en az 3 tanesini kullanarak internet etiğine uygun olmayan bir örnek olay anlatınız.
Cevap:
Öğrenci tarafından oluşturulacak. Kullanılan kelimelere ve örnek olay bütünlüğüne bakılacak.
BT.6.2.1.3. Siber zorbalık kavramını açıklayarak korunma amacıyla alınabilecek önlemleri tartışır.
________________________________________
Soru-1: Siber Zorbalığa uğrarsak neler yapmalıyız?
Cevap:
Zorbaya cevap vermeyip engellemeliyiz.
Gönderdiği mesajın ekran görüntüsünü almalıyız.
Hemen bir yetişkin ile iletişime geçmeliyiz.
Yetişkin eşliğinde zorbalık yapan kişiden şikayetçi olmalıyız.
________________________________________
Soru-2: Siber Zorbalık yapan kişilerin davranışlarına örnekler veriniz.
Cevap:
Kişisel görüşmeleri kaydederek başkaları ile paylaşan kişiler
Bize ait sanal ağda sayfamızda rahatsız edici paylaşımlarda bulunan kişiler
Rahatsız edici çok fazla sayıda mesaj gönderen kişiler
Bizim hakkımızda doğru olmayan rahatsız edici paylaşımlarda bulunan kişiler.
BT.6.2.1.4. Telif hakkı kavramını ve önemini araştırır.
________________________________________
Soru-1: Telif Hakkı nedir? Açıklayınız.
Cevap:
Kendi emeğimiz ile oluşturduğumuz ürünler için sahip olduğumuz haklardır.
________________________________________
Soru-2: Korsan ürün nedir? Açıklayınız.
Cevap:
Sahibinden izin alınmadan çoğaltılan, dağıtılan ürünlere korsan ürün denir.
________________________________________
Soru-3:
Eserlerin telifli olması kullanılamaz anlamına gelmemektedir. Eserleri kullanabilmek için yapılması gerekenler vardır.
Yukarıdaki metne göre telif hakkı bulunan bir web sayfasındaki içeriği projemizde kullanmak istersek neler yapmalıyız?
Cevap:
Eserin kime ait olduğuna bakmalısın.
Eseri sahibinin izin verdiği şekilde kullanmalısın.
Eseri kullanmak için en azından e-posta ile eserin sahibine ulaşıp izin almalısın.
Eseri kullandığında sahibine atıf yapmalısın.
Eğer gerekli ise eserin kullanım bedelini ödemelisin.
________________________________________
Soru-4: Fikir ve Sanat eserleri kanununa göre yayınlanmış bir eserin korunma süresi ne kadardır?
Cevap:
Koruma süresi eser sahibinin yaşadığı müddetçe ve ölümünden itibaren 70 yıl devam eder (Ek cümle: 21/2/2001 – 4630/16 md.) Bu süre, eser sahibinin birden fazla olması durumunda, hayatta kalan son eser sahibinin ölümünden itibaren yetmiş yıl geçmekle son bulur.
________________________________________
Soru-5:
Yukarıda verilen www.meb.gov.tr adresinde yayınlanan bu içerikten yeni ve kısa bir içerik oluşturarak ilgili web sayfasına atıfta bulununuz.
Cevap:
Uzaktan eğitim döneminde öğrencilerin en çok kullandığı EBA sitesi yeni içerikler eklenerek ve güncellenerek tüm öğrenciler ve öğretmenler için çok daha faydalı olacak gibi görünüyor.
Kaynak: www.meb.gov.tr sitesi “EBA, YENİLENEN ARAYÜZÜYLE ZENGİNLEŞEREK GÜÇLENİYOR” haberi.
BT.6.2.1.5. Kullanım haklarını düzenleyen lisans türlerini açıklar.
________________________________________
Soru-1:
Yukarıdaki görselde lisans türleri verilmiştir. Uzun zaman uğraşıp yeni bir yazılım oluşturdunuz. Oluşturduğunuz bu yazılımı lisanslı yazılım olarak satmak istediniz fakat kimse denemediği bir ürüne para vermek istemediğinden yeterli satışa ulaşamadınız. Bu durumda yazılımınızı hangi lisans türü ile lisanslardınız? Neden?
Cevap:
Demo veya trial olarak lisanslardım. Bu sayede insanlar belli bir süre veya belli bir bölüm boyunca yazılımı kullanabilirdi. Eğer hoşuna gider ve kullanmak isterlerse satın alarak kullanabilirlerdi. Bu sayede daha fazla kullanıcıya ulaşabilirdim.
________________________________________
Soru-2:
YARATICI BİRLİKTELİK (CREATIVE COMMONS)
Eserlerin sahiplerinin izin verdiği şekilde kullanılabilecek bir lisans türüdür. Yaratıcı birliktelik sembolünün (CC) olduğu eserler telif hakları çerçevesinde kopyalanabilir, dağıtılabilir, düzenlenebilir ve birleştirilebilir.
Yukarıda Yaratıcı birliktelik anlatılmıştır. Buna göre aşağıda verilen ve bir eser üzerinde görülen yaratıcı birliktelik sembolleri ne anlama gelmektedir?
Cevap:
Bazı Hakları saklıdır. Atıf Yapılmalı, Ticari amaçlarla kullanılamaz, Aynı lisans türü ile lisanslarsan değiştirip, kopyalayıp kullanabilirsin.
________________________________________
Soru-3: Kendinize ait bir web sayfası oluşturarak burada içerikler paylaşmaya başladınız. Sizin kendi kendinize oluşturduğunuz bu içerikleri kullanacak kişilerin ticari amaçla kullanmamasını istiyorsunuz. Bu durumda yaratıcı birliktelik simgelerinden hangilerini eklemeniz gerekir?
Cevap:
cc ve $ işareti
________________________________________
Soru-4: Aşağıda verilen ve bir eser üzerinde görülen yaratıcı birliktelik sembolleri ne anlama gelmektedir?
Cevap:
Bazı Hakları saklıdır. Atıf Yapılmalı, Ticari amaçlarla kullanılamaz,
________________________________________
Soru-5: Trial (Geçici Kullanım) Yazılım türlerine 1 örnek veriniz.
Cevap:
Ücretli antivirüs programları genelde belli bir süre deneme yapılması için ücretsiz kullanım hakkı vermektedir. Bu yazılımların hepsi Trial olarak kabul edilebilir.
BT.6.2.1.6. Bilişim suçlarının neler olduğunu açıklayarak ilgili kanunları özetler.
________________________________________
Soru-1: Bilişim Suçları nedir? Açıklayınız.
Cevap:
Teknoloji kullanarak dijital ortamda kişi veya kurumlara maddi veya manevi olarak zarar vermek
________________________________________
Soru-2: En çok karşılaşılan Bilişim Suçlarına 3 örnek veriniz.
Cevap:
Bilgisayar sistemlerine ve servislerine yetkisiz erişim.
Bilişim sistemlerini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme.
Yasadışı yayınlar yapmak
Kanunla korunmuş bir yazılımın izinsiz kullanılması
Bilişim yolu ile dolandırıcılık
Bilişim yolu ile hakaret şantaj
________________________________________
Soru-3: Bilişim Suçuna maruz kalırsak neler yapmalıyız?
Cevap:
Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunmalıdır. Suçtan doğrudan etkilenmiyorsak, mesela uygunsuz içeriklerin olduğu bir siteye rastlarsak, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığına bildirimde bulunmamız gerekmektedir.
________________________________________
Soru-4: Yakın bir tanıdığın internetten mesaj atıp zor durumda kaldığını belirtip para veya kredi kartı bilgilerini isterse nasıl düşünür ve davranırsın?
Cevap:
Öğrenci tarafından oluşturulacak.
________________________________________
Soru-5: Bir akrabanız sosyal medya üzerinden “A101-MİGROS-BİM-ŞOK vb marketlerde kullanmak için hediye çeki gönderebileceğim bunu almak için telefondan XXXX numarasına evet yazarak yollaman gerekiyor. Dilersen hemen yapabiliriz.” şeklinde mesaj atarsa ne yapmalıyız.
Cevap:
Muhtemelen hesabı başkaları tarafından ele geçirildiğini düşünerek büyüklerimize haber vermeli ve hesabın gerçek sahibine ulaşarak durum hakkında bilgi vermeliyiz.
